“Tot mijn achttiende heb ik in Franstalige landen gewoond. Filosofie was een belangrijk vak op de middelbare school. Wij bestudeerden met name Franse filosofen. Emmanuel Levinas sprak me aan omdat hij zo concreet is”, aldus Joost Röselaer (32), remonstrants predikant van de Amsterdamse vrijzinnige gemeente Vrijburg, over de beroemde in 1995 overleden Joods-Franse filosoof. “Bij Levinas gaat het om de ander die op je pad komt en die verantwoordelijkheid bij je oproept. Als je zijn boek leest en je gaat de straat op, kun je meteen ervaren wat hij bedoelde. Je kijkt anders naar mensen, je kijkt elkaar in de ogen en dan ontstaat ethiek, zie je wat goed en fout is. Je hebt eerst verantwoordelijkheid en dan de vrijheid om die verantwoordelijkheid te nemen. Neem je die niet, dan moet je dat bewust doen. Stel dat ik een begrafenis moet leiden en ik zie een oudere vrouw met zware tassen die echt hulp nodig heeft. Dan kan ik de vrijheid nemen die vrouw niet te helpen. Dan laat ik mijn verantwoordelijkheid even links liggen.”
Röselaers studeerde theologie met als hoofdvak ethiek in Leiden: “Mijn filosofische interesse en het geloof kwamen toen heel dicht bij elkaar. God is in de ander aanwezig. God kun je ervaren door de ander en God roept jouw verantwoordelijkheid op voor de ander. Dat maakt het geloof in God concreet. Voor Levinas is God alleen iets tussen mensen. Voor mij houdt God houdt niet op als er geen mensen zijn. Er is ook nog een God, een kracht, buiten mensen om, aanwezig in de natuur of in de stilte. God is ook een geest die de mens roept. Misschien is Pinksteren wel het belangrijkste christelijke feest, dacht ik laatst. Los van kerk of geloof is het mogelijk God te ervaren.”
Röselaers is enthousiast: “Totaliteit en oneindig is mijn lijfboek geworden. Het is
een onmogelijk boek, zo moeilijk is het, maar het daagt me ook uit. Ik lees steeds een paar bladzijden en laat het dan weer liggen.”